Zasady, organizacja i funkcjonowanie powszechnego ostrzegania i alarmowania ludności o zagrożeniach
Podstawa prawna tworzenia i organizacji systemów alarmowania Podstawą prawną działań w zakresie ostrzegania i alarmowania ludności o zagrożeniach jest Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 stycznia 2013 r. w sprawie systemów wykrywania i powiadamiania o ich wystąpieniu oraz właściwości organów w tych sprawach (D. U. z 2013 r. poz. 96). Zarządzenie to zostało wydane na podstawie art. 6 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczpospolitej Polskiej (Dz. U. z 2012 r. poz.461, z późn. zm.).
Definicje wybranych pojęć
Alarm – sygnał z dowolnego źródła o wykryciu skażenia, wystąpienia sytuacji kryzysowej na skutek katastrofy naturalnej lub technicznej, działań terrorystycznych, zagrożenia wojennego lub wojny.
Alarmowanie – działania w celu natychmiastowego przekazania sygnału do władz, służb i do ludności na danym terenie informującego o zagrożeniu skażeniem, skażeniu, wystąpieniu sytuacji kryzysowej na skutek katastrofy naturalnej lub technicznej, działań terrorystycznych, zagrożenia wojennego lub wojny.
Powiadamianie – przekazanie przy użyciu dostępnych środków, informacji w celu zaalarmowania właściwych władz i ludności o możliwości wystąpienia zagrożenia, o jego wystąpieniu lub ustąpieniu oraz poinformowania o sposobie postępowania w danym przypadku
Ogólne zasady organizacji i funkcjonowania systemów alarmowania
- Sygnały alarmowe oraz komunikaty ostrzegawcze i informacyjne przekazywane są ludności za pomocą syren alarmowych mechanicznych i elektronicznych, których pracą sterują centrale alarmowe PCZK i WCZK. Centrale obsługują syreny rozmieszczone w punktach, z których uzyskuje się maksymalny zasięg słyszalności na obszarach najgęściej zaludnionych.
- Sygnały alarmowe i komunikaty ostrzegawcze mogą być wykorzystane wyłącznie w sytuacji rzeczywistego zagrożenia. Decyzje o ogłoszeniu sygnału alarmowego lub komunikatu ostrzegawczego oraz o ich odwołaniu podejmuje właściwy terytorialnie organ administracji publicznej.
- Sygnały alarmowe mogą być także przekazywane zastępczymi środkami alarmowymi jak: dzwony, syreny ręczne, gongi, buczki itp. (ustala to właściwy terenowo szef obrony cywilnej)
RODZAJE ALARMÓW, SYGNAŁY ALARMOWE
KOMUNIKATY OSTRZEGAWCZE
POSTĘPOWANIE PO USŁYSZENIU SYGNAŁU /ALARMU
PAMIĘTAJ!
PO USŁYSZENIU SYGNAŁU ALARMOWEGO NALEŻY DZIAŁAĆ SZYBKO ALE ROZWAŻNIE I BEZ PANIKI
PAMIĘTAJ!
JEŻELI NIE BĘDZIESZ MIAŁ MOŻLIWOŚCI UKRYCIA SIĘ W BUDOWLI OCHRONNEJ, UKRYJ SIĘ W ZAGŁĘBIENIU TERENU LUB ZA INNĄ TRWAŁĄ OSŁONĄ
DO UNIWERSALNYCH ZASAD ZACHOWANIA SIĘ LUDZI W SYTUACJACH ZAGROŻEŃ, UŁATWIAJĄCYCH ADAPTACJĘ DO TRUDNYCH WARUNKÓW NALEŻĄ:
- szybkie działanie, ale bez paniki;
- ciągłe słuchanie komunikatów radiowych;
- zachowanie spokoju i prowadzenie możliwie normalnego życia;
- udzielanie pomocy ludziom potrzebującym;
- rozsądne korzystanie z zapasów;
- słuchanie rad i poleceń osób uprawnionych do kierowaniaw sytuacjach zagrożeń (straż pożarna, policja, specjalistyczne grupy ratunkowe);
- w razie konieczności bezdyskusyjne opuszczenie miejsca zamieszkania;
- wyłączenie źródeł i odbiorników prądu i gazu oraz zabezpieczenie mienia.
Osoby znajdujące się w domu powinny:
- ubrać się, zabrać dokumenty osobiste, zapas żywności‚ indywidualne środki ochrony przed skażeniami, środki opatrunkowe oraz w miarę potrzeb i możliwości latarkę elektryczną koc, odbiornik radiowy z zakresem fal UKF itp.,
- wyłączyć wszystkie urządzenia elektryczne i gazowe oraz wygasić ogień w piecu,
- zamknąć okna i zabezpieczyć mieszkanie,
- zawiadomić o alarmie sąsiadów,
- udać się do najbliższego schronu lub ukrycia.
Osoby znajdujące się miejscu publicznym powinny:
- udać się do najbliższego schronu lub ukrycia,
- pomagać słabszym, chorym i ułomnym,
- podporządkować się ściśle poleceniom organów i służb obrony cywilnej.
Prowadzący pojazdy mechaniczne:
- po usłyszeniu sygnału alarmu powietrznego winni zatrzymać je i zaparkować tak aby nie blokowały ciągów komunikacyjnych i wejść do ukryć. Kierowca i pasażerowie powinni udać się do najbliższego ukrycia. Osoby, które z jakichkolwiek przyczyn nie zdążyły udać się do budowli ochronnych, ukrywają się w zagłębieniach terenu lub za innymi trwałymi osłonami.
W strefie zagrożonej skażeniami:
- nałożyć maskę p. gaz. lub zastępcze środki ochrony przed skażeniami
- starać się wyjść ze strefy skażonej prostopadle pod kątem 90° do kierunku wiatru
- omijać kałuże wody po powstałym opadzie promieniotwórczym
- nie brać do ręki przedmiotów w strefie skażeń
- zgłosić się do najbliższego punktu zabiegów sanitarnych
- nie spożywać produktów żywnościowych
Po usłyszeniu uprzedzenia o zagrożeniu skażeniami lub zakażeniami należy:
- sprawdzić posiadane indywidualne środki ochrony
- sprawdzić zabezpieczenie posiadanych zapasów żywności, wody, paszy
- sprawdzić szczelność przygotowanych pomieszczeń dla ludzi i zwierząt
- jeśli nie ma innych zaleceń – udać się do pomieszczeń ochronnych (ukryć)
- przestrzegać ogłaszanych zarządzeń oraz wykonywać polecenia organów obrony cywilnej